Brasseurs en Provence
© Franky Van Britsom
Brouwerijen in de Provence (Frankrijk)
Tijdens onze vakantie deze zomer, bezocht ik samen met mijn echtgenote, een tweetal brouwerijtjes in Frankrijk (De Provence)
We hadden reeds gehoord en gelezen dat de bierbrouwerijen in Frankrijk aan een opmars begonnen zijn. Dat wilden we als “zythologen” wel eens gaan bekijken. Vooral bekijken en proeven hoe de kwaliteit is van hun bieren.
De eerste brouwerij die we bezochten was “brasserie artisanale Lub’ te Taillades.
De eigenaar (Pierre) verwelkomde ons van harte en toen hij hoorde dat we zythologen waren uit België gingen de deuren wagenwijd open. We kregen een rondleiding in de brouwerij en werden onmiddellijk uitgenodigd voor de opendeurdag de dag erna. En… omdat ook in Frankrijk Covid diep ingehakt heeft bij de brouwers, zijn we dus ’s anderendaags nogmaals op bezoek gekomen.
Spijtig genoeg kon hij tijdens ons bezoek geen bier laten proeven. Hij had schrik om niet genoeg te hebben voor zijn opendeur. We hebben wel een biertje mogen proeven dat hij gebrouwd had voor een vereniging. Dat mocht er zeker zijn! Hierin was “hennep” gebruikt. Een echte verrassing!
Dit was dus een reden te meer om zijn bieren die hij nog over had, tijdens de opendeur te komen proeven.
Wie zijn zij?
De Brasserie Lub 'is sinds juli 2017 geïnstalleerd in Les Taillades, aan de voet van de Luberon in de buurt van Cavaillon, Avignon, Aix-Marseille.
Pierre-Marie en Bérengère Loisel lanceerden hun project (een eigen brouwerij) na een eerste professioneel leven als consultants voor grote groepen.
Ze waren toen voor hun werk in Toulouse gevestigd en kwamen zo snel mogelijk als het kon naar de Luberon. De regio van hun hart (meer bepaald in Gordes in het huis van de grootouders van Bérengère).
Gepassioneerd door bier brouwde Pierre-Marie (van Picardische afkomst) in zijn vrije tijd als amateur in de keuken en de garage voor familie en vrienden.
De komst van hun dochter was de trigger om het leven te veranderen met de volgende doelstellingen: werken aan een project op mensenmaat, met hun eigen handen, dichter bij de natuur en sneller en concreter de effecten zien op een product. Zo konden ze zich fulltime in de Luberon vestigen!
Het project verliep als volgt: Businessplan, zoeken naar panden en uiteindelijk grond kopen - op een gloednieuw Eco-park-gecertificeerd bedrijvenpark, in Les Taillades, een mooi dorp aan de voet van de Luberon bij Cavaillon - en de bouw van de brouwerij. Om dit te doen, hebben ze gekozen voor ecologische houtconstructies die de energieprestaties en integratie in het landschap bevorderen.
De tijd versnelde toen: eerste schop in januari 2017, installatie van machines in mei, eerste brouwsels in juni en eerste verkoop in juli 2017 ...
De recepten hebben ze aangepast aan het warme klimaat van de streek: lichte bieren, laag in alcohol, verfrissend met een fijne bubbel. Ze gebruiken traditionele processen en uitsluitend natuurlijke en biologische grondstoffen.
Ze hebben veel aandacht voor de oorsprong van hun grondstoffen en bevoorrechten zoveel mogelijk de lokale bevolking, met name voor hun specerijen en aromaten.
Nu de PACA-brouwsector (Provence-Alpes-Côte d’Azur) in opkomst is, ondersteunen ze echter een collectief van brouwers uit de regio: La Bière de Provence, met als doel hun grondstoffen zoals mout en hop te verplaatsen. In het bijzonder met de lancering, in 2018, van rassenproeven op 6 gloednieuwe hopsoorten verspreid over de regio.
Wat betreft het vak als ambachtelijk brouwer, zijn ze opgeleid in een gespecialiseerde organisatie in Lyon en hebben ze vooral vele collega's bezocht voordat ze met hun werk begonnen. Gecombineerd met de regelmatige beoefening van Pierre-Marie in autodidact, jarenlang op zijn amateurapparatuur, hebben deze training en zijn vergaderingen hun in staat gesteld om hun recepten snel te stabiliseren en relevante machinekeuzes te maken die respect voor traditionele methoden, kwaliteit van het product combineren en werkcomfort.
Ze presenteren zichzelf graag als koks, een beetje tovenaars, zeer creatief, die hun recepten ontwikkelen door uitproberen en enkele basisbegrippen van microbiologie.
Het is echt hun taak om de meest gunstige omgeving voor hun gisten (Saccharomices Cervisiae) te creëren, zodat ze het bier kunnen maken dat ze willen. Zo pureren ze hun mouten tussen 64 en 68 ° om het gewenste enzymatische proces te genereren, ze brengen aan de kook en voegen hun hop, kruiden en andere magische ingrediënten toe en na afkoeling vullen ze hun gistvaten met dit wort dat, eenmaal geënt met de gist verandert in bier...
In een ander maar even nuttig register vertrouwen ze elke dag op de vaardigheden die zijn ontwikkeld in hun vroegere adviesberoepen om hun projecten uit te voeren, het dagelijkse beheer van het bedrijf te verzekeren, hun producten op de markt te brengen, over hun merk te communiceren, hun partners te mobiliseren...
Sinds de oprichting van de brouwerij hebben ze een tiental verschillende bieren ontwikkeld: Witbier-Blanche (Gouden medaillewinnaar op de Lyon International Competition), Saison, Lager, Irish Red Ale, Sweet Stout, Bière d'hiver, IPA, Brut IPA, Cacao Stout, Blanche au Bissap, Ginger Red Ale…. Het assortiment evolueert regelmatig.
De bieren zijn te koop om mee te nemen in de brouwerij, maar ook bij wijnhandelaren en kruidenierszaken in de regio, evenals in partnerbars en restaurants. Via hun website kan je de bieren ook online bestellen.
Tegelijkertijd, en omdat ze ambachtelijk bier willen promoten en om zich bekend te willen maken, nemen ze daarom regelmatig deel aan de organisatie van lokale, feestelijke en familie-evenementen.
Hun ambities voor morgen: nieuwe producten ontwikkelen die door zoveel mogelijk mensen ontdekt kunnen worden en steeds meer lokaal produceren.
Geproefd
De brouwerij brouwt 800 hl /jaar. Wat dus eigenlijk een heel kleine brouwerij is.
Het eerste bier dat we mochten proeven was een Lub’Saison van 4,5%ABV met IBU 25. Een fris bier waar je de boerderij in terugvindt (zoals het dus moet zijn). De afdronk is droog.
Een tweede bier dat we konden proeven was een frambozenbier (Lub’Ginger Marx 6,5% ABV en IBU 12) Ze gebruiken hiervoor verse frambozen. Geen siroop! De smaak is licht fruitzurig en bitter. Hierin wordt ook gember bijgevoegd.
Naast deze bieren hebben ze ook nog de Lub’Blanche (4,5% ABV en IBU 20) en een Brut Ipa.(4,5% ABV en IBU 40) Hier gebruikt hij cascade en mosaic hop.
De laatste 2 waren niet op voorraad! Eenvoudige reden: covid!
De bieren die wij gedronken hebben, mochten er zeker zijn.
Opvallend was dat bij deze opendeurdag, heel veel plaatselijke bevolking langskwam die er allemaal om ter meer van lustten. Zijn bieren vallen wel degelijk in de smaak. Niet alleen bij ons dus.
Brasserie Artisanale du Luberon
Onze tweede brouwerij die we bezocht hebben, was brouwerij “B.A.L.”(Brasserie Artisanale Du Luberon) te Pertuis. (website: brasserie-luberon.com)
Afkomstig uit een familie van wijnbouwers in de Rhône-vallei en zelf eigenaar van Louis Barthélémy-champagnes (www.louis-barthelemy.com), ontwikkelde Jean Barthélémy Chancel een passie voor ambachtelijke bieren tijdens zijn reizen in Frankrijk en in het buitenland, met name in de Verenigde Staten, België en Engeland. Teleurgesteld door een gestandaardiseerd en industrieel Frans aanbod, besloot hij de BAL op te richten. Autodidactische brouwer met gedegen wijnexpertise, trainde hij bij verschillende ambachtelijke brouwerijen voordat hij de BAL in 2011 opende. Met respect voor voorouderlijke brouwtradities verrijkt met een lange wijnexpertise, wil BAL de kruising zijn tussen tweeduizend jaar oude tradities: die van wijn en die van bier. BAL, ambachtelijk gebrouwen aan de voet van de bergen van het natuurpark Luberon, is een gecertificeerd biologisch degustatiebier, ongefilterd en ongepasteuriseerd. Alle bieren komen van een drievoudige gisting met hergisting op fles.
De Brasserie Artisanale du Luberon is een verantwoorde brouwerij: ze selecteert zorgvuldig gecertificeerde biologische ingrediënten van hoge kwaliteit, bevordert het korte circuit en werkt zoveel mogelijk samen met lokale leveranciers. Ze heeft ook een vijftigtal hopplanten geplant.
Gelegen in een industriepark vonden we een hangar met daarop “B.A.L.”. Gelukkig stond de poort wagenwijd open en stapten we als echte controleurs binnen. Algauw kwam een jonge man ons begroeten.
Vol enthousiasme liet hij de brouwerij zien en konden we een kijkje nemen in één van de ketels. Wat ons opviel was dat men het niet zo nauw nam met de hygiëne. Niet dat het er vuil lag, maar de vloer waar alle ketels opstonden, was precies een uitgebroken vloer. Alles proper kuisen is op deze manier niet gemakkelijk. Of een deksel openen waarin bier ligt om overgepompt te worden, zomaar goed is voor de kwaliteit weet ik niet, maar ik stel mij daar toch vragen bij.
De brouwerij brouwt 1000 hl per jaar.
Het heeft een groot gamma aan bieren, gaande van blond, over wit (Blanche), amber, bruin naar IPA, Tripel en Stout.
Opvallend: vele bieren hebben een laag abv. (minder dan 5% abv)
Uitgezonderd de tripel (9% abv) en de stout (10% abv)
Alle bieren zijn bio-bieren waarmee de brouwer wil duidelijk maken dat de ingrediënten van het bier natuurlijk zijn en niet behandeld of bespoten zijn.
We kregen daar een heel toffe ontvangst van de brouwersknecht. We hebben zelfs mogen proeven van bier dat nog lag te fermenteren. (Amber)
Na de rondleiding in de brouwerij hebben we enkele biertjes mogen proeven.
De bieren die we konden proeven waren heel degelijke bieren.
Van de brouwersknecht mochten we alle bieren die hij liggen had proeven, maar spijtig genoeg waren we met de auto en moesten we uitkijken wat we dronken.
We hebben ons gehouden aan een Bal IPA van 4,8 % ABV. Dit bier had een mooie bitterheid, wat je van een IPA mag verwachten. Ook wat floraal en een subtiele toets van tropisch fruit kon je hierin waarnemen.
Het tweede biertje dat hij ons aanbood was de tripel van 9% abv. Dit zwaardere bier mocht er zeker zijn. Een echte tripel waardig. Goede bitterheid en een goede afdronk.
Ten slotte bood hij ons de Imperial stout van 10% abv aan. Hier hebben we echt een proevertje van genomen (en heeft hij de rest van het flesje opnieuw in de frigo gestoken) Deze stout was zeer verrassend. Een totaal andere stout die wij “Belgen” gewend zijn van te proeven. Deze imperial stout is gekleed in tonkaboon met aroma's van cacao en vanille, Javaanse peper, met tonen van zoethout en kaneel, en bittere amandel.
Wij proefden vooral chocoladesmaak met een toets van de verschillende kruiden. Vooral zoethout, kaneel en de peper kon je er in terugvinden. Dit gaf het bier een heel speciale doch aangename smaak met zich mee.
We kunnen besluiten dat, ondanks de niet zo hygiënische toestand, de bieren van heel goede kwaliteit waren. Zelf konden we daar ter plaatse geen bier kopen. (De brouwer mag zelf geen bier particulier verkopen!) Wel hebben we om de hoek in een bio-winkel zijn bieren kunnen kopen. (Wat we dan ook gedaan hebben)
Besluit
De kwaliteit van de geproefde bieren die de Franse bouwers ons aanboden en op de markt brengen, kunnen gerust naast onze Belgische trots staan! Opvallend is ook dat de bieren een volle smaak hebben ondanks hun laag alcoholgehalte (minder dan 5% abv) De brouwers zelf richten zich vooral op bieren met zo’n laag alcoholgehalte omdat in deze streek (de Luberon) het klimaat warm is. (bieren met hoog alcoholgehalte stijgen te vlug naar het hoofd)
Hopelijk mogen en kunnen we komend jaar nog enkele andere brouwerijtjes bezoeken.
Franky Van Britsom